Fitch Ratings o‘zining so‘nggi hisobotida O‘zbekistonning kredit reytingini “BB-” darajasida barqaror prognoz bilan tasdiqladi. Quyida asosiy fikrlar keltirilgan:
Kredit profili: Fitch reytingida O‘zbekistonning kuchli tashqi va fiskal zaxiralari, past davlat qarzi va shunga o‘xshash “BB” reytingiga ega mamlakatlarga nisbatan yuqori o‘sish tarixi qayd etilgan. Shu bilan birga, muammolar, jumladan, xomashyoga yuqori darajada bog'liqlik va aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulotning pastligi, raqobatbardoshlikning yo'qligi va iqtisodiyotda davlatning katta ishtiroki, shuningdek, boshqaruvning zaifligi kabi fundamental muammolar qayd etilgan.
Byudjet taqchillik: 2023 yilda byudjet taqchilligi yalpi ichki mahsulotning 5,5% gacha kengayib, dastlabki maqsad 3% dan oshdi. Fitch o‘sish sababini elektr energiyasi tariflarini liberallashtirish kechikishi, subsidiyalangan kreditlashning sekinroq qisqarishi va korporativ daromad solig‘i kamayishi bilan izohlaydi. Shu bilan birga, agentlik 2024-yilda defitsitning 4,3% gacha va 2025 yilda 3,9% gacha qisqarishini prognoz qilmoqda. Bunda energiya subsidiyalarining qisqarishi va boshqa taklif qilingan choralar asosiy rolni o’ynashi aytib o’tilgan.
Qarz ma'lumotlari: Fitch O'zbekistonning davlat qarzining nisbatan past darajasini va uning asosiy qismi xorijiy valyutada ekanligini ta'kidlab o’tdi. Shuningdek, unda imtiyozli qarzlarning yuqori ulushi va to'lashdan oldingi uzoq muddat yumshatuvchi omillar sifatida keltiriladi.
Inflyatsiya: Fitch 2024 yilda yuqori energiya tariflari tufayli inflyatsiya 3 foiz punktgacha ko'tarilishini kutmoqda, bu yil davomida o'rtacha yillik inflyatsiya 13% ga ko’tarilishini anglatadi. Tariflarni oshirishning keyingi bosqichlari, rasmiylar 2027-28 yillarga qadar to'liq bozor narxlariga erishishga intilishayotgan vaqtda, inflyatsiyaning o'sishiga olib kelishi mumkin.
Bank sektori: Sektorda kreditlashning kuchli o'sishi va ishlamaydigan kreditlar (NPL) darajasi past ko'rinayotgan bo'lsa-da, Fitch 2017 yilda islohotlar davri boshida berilgan kreditlar sifati haqida xavotirini aytib o’tgan.
Fitchning toʻliq sharhini ushbu havola orqali topishingiz mumkin: https://www.fitchratings.com/research/sovereigns/fitch-affirms-uzbekistan-at-bb-outlook-stable-23-02-2024